Τα φίλτρα κανάτες είναι συσκευές που έχουν σχεδιαστεί για να βελτιώσουν κάπως τη γεύση και την οσμή του νερού μειώνοντας ένα μέρος κάποιων ρύπων. Αυτά τα φίλτρα χρησιμοποιούν μικρή ποσότητα ενεργού άνθρακα και άλλες δεύτερες τεχνολογίες για να μειώσουν κάποιες ανεπιθύμητες ουσίες από το νερό. Η μικρή αγορά τους οφείλεται κυρίως στο χαμηλό τους κόστος σε σύγκριση με τα πιο εξελιγμένα συστήματα καθαρισμού νερού. Η έλλειψη γνώσεων μας οδηγεί σε λανθασμένες αγορές με κόστος την υγεία μας.
1️⃣ Τι μπορούν να αφαιρέσουν;
Τα φίλτρα κανάτες δεν έχουν κατασκευασθεί ουσιαστικά για να καθαρίζουν το νερό, απλά αφαιρούν λίγο την οσμή, λίγο ποσοστό από το χλώριο και επίσης λιγοστά ποσοστά άλλων στοιχείων.
❌ Τι δεν μπορούν να αφαιρέσουν;
Ωστόσο, οι περιορισμένες δυνατότητές τους είναι σημαντικές. Ούτε τις ίνες αμιάντου, ούτε τους πολυκυκλικούς αρωματικούς άνθρακες ούτε το σίδηρο, τις κύστεις, τα βακτηρίδια, τις φαρμακευτικές ουσίες, τα μικροπλαστικά κ.λ.π δεν είναι ικανά να μειώσουν ή να αφαιρέσουν. Αυτό σημαίνει ότι οι πιο σοβαροί ρύποι, όπως βαρέα μέταλλα (π.χ. μόλυβδος), μικροβιολογικοί ρύποι (βακτήρια και ιοί), καθώς και οργανικές χημικές ουσίες, παραμένουν στο νερό. Δηλαδή δεν μας προσφέρουν καμία προστασία.
🧪 Επιδόσεις σε πραγματικές συνθήκες
Οι δοκιμές σε πραγματικές συνθήκες από κανάτες της αγοράς που έχουν λίγη ποσότητα άνθρακα όπως π.χ. 20 μέχρι 30 γραμμάρια δείχνουν χαμηλά αποτελέσματα καθαρισμού του νερού και αυτός είναι και ο λόγος που δεν μπορούν να πάρουν κάποια ιδιαίτερη διεθνή πιστοποίηση π.χ. από NSF ή WQA. Επίσης χρειάζονται συχνή αλλαγή φίλτρων ίσως ακόμη και μηνιαία που ουσιαστικά αυτό αυξάνει την ετήσια δαπάνη πιο πολύ από μια σύγχρονη τεχνολογία πιστοποιημένη.
💧 Ο ρόλος των εξελιγμένων συστημάτων καθαρισμού
Για την πραγματική καθαρότητα του νερού, είναι απαραίτητη η χρήση εξελιγμένων συστημάτων καθαρισμού που χρησιμοποιούν πολλαπλά στάδια φιλτραρίσματος όπως είναι π.χ. τα Imperial® και με 850-1200 γραμμάρια ενεργού φαρμακευτικού άνθρακα που έχουν και μέγεθος πόρων φιλτραρίσματος από 0,1 έως 0,4 micron. Αυτά τα συστήματα μπορούν να αφαιρέσουν όλους τους χημικούς ρύπους, συμπεριλαμβανομένων βαρέων μετάλλων, μικροβιολογικών παραγόντων και οργανικών χημικών ουσιών και προσφέρουν πιστοποιημένα από το N.S.F. καθαρό υγιεινό φιλτραρισμένο νερό.
🥗 Δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το πλύσιμο τροφίμων
Το πλύσιμο τροφίμων, όπως φρούτων, λαχανικών, κρέατος ή ψαριών, απαιτεί συνεχή ροή καθαρού νερού για την απομάκρυνση ρύπων, υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων και πιθανών βακτηρίων. Οι κανάτες με φίλτρο, όμως, έχουν σχεδιαστεί για την παροχή μικρών ποσοτήτων φιλτραρισμένου νερού και δεν είναι συνδεδεμένες με τη βρύση, με αποτέλεσμα:
- Ο ρυθμός φιλτραρίσματος είναι πολύ αργός: Οι περισσότερες κανάτες χρειάζονται αρκετά λεπτά για να φιλτράρουν ακόμα και 1 λίτρο νερού. Αν κάποιος προσπαθήσει να γεμίσει μια λεκάνη με φιλτραρισμένο νερό για να πλύνει τρόφιμα, η διαδικασία θα διαρκέσει υπερβολικά πολύ.
- Η χωρητικότητα είναι περιορισμένη: Οι κανάτες έχουν χωρητικότητα 1 έως 3 λίτρα, οπότε αν χρειαστεί να πλύνουμε μια μεγάλη ποσότητα τροφίμων, θα πρέπει να γεμίσουμε και να ξαναφιλτράρουμε το νερό πολλές φορές.
- Απουσία πίεσης νερού: Οι κανάτες δεν παρέχουν τη ροή και την πίεση που απαιτείται για την αποτελεσματική απομάκρυνση ρύπων από τα τρόφιμα, όπως γίνεται με το τρεχούμενο νερό της βρύσης.
Λόγω αυτών των περιορισμών, το πλύσιμο τροφίμων με νερό από κανάτα με φίλτρο είναι ιδιαίτερα χρονοβόρο και μη πρακτικό.
🍲 Δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μαγείρεμα
Εκτός από το πλύσιμο τροφίμων, οι κανάτες με φίλτρο είναι επίσης μη κατάλληλες για το μαγείρεμα, καθώς δεν μπορούν να παρέχουν τις ποσότητες νερού που απαιτούνται για την προετοιμασία φαγητού.
- Οι απαιτούμενες ποσότητες νερού για μαγείρεμα είναι μεγάλες: Για το βράσιμο ζυμαρικών, την προετοιμασία σούπας ή το μαγείρεμα ρυζιού, χρειάζονται συχνά 2-5 λίτρα νερού. Μια μέση κανάτα με φίλτρο έχει χωρητικότητα 1-3 λίτρα, κάτι που σημαίνει ότι θα πρέπει να φιλτράρουμε νερό αρκετές φορές μέχρι να έχουμε αρκετό για το φαγητό.
- Το φιλτράρισμα είναι αργό και χρονοβόρο: Αν κάποιος θέλει να φιλτράρει 4-5 λίτρα νερού για το μαγείρεμα, η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει 30 λεπτά ή και περισσότερο, ανάλογα με το πόσο γρήγορα λειτουργεί το φίλτρο της κανάτας.
- Διακοπή στη διαδικασία μαγειρέματος: Επειδή δεν υπάρχει συνεχής παροχή φιλτραρισμένου νερού, κάποιος μπορεί να χρειαστεί να περιμένει αρκετή ώρα μέχρι να γεμίσει ξανά η κανάτα και να φιλτραριστεί η επόμενη ποσότητα νερού.
Η πρακτική αυτή είναι κουραστική και αναποτελεσματική, ειδικά για οικογένειες ή άτομα που μαγειρεύουν μεγάλες ποσότητες φαγητού.
⌛ Δεν μπορούμε να φιλτράρουμε μεγάλες ποσότητες νερού – η διαδικασία διαρκεί ώρες
Αν κάποιος θελήσει να χρησιμοποιήσει μόνο φιλτραρισμένο νερό από κανάτα για τις καθημερινές ανάγκες του, θα διαπιστώσει ότι αυτό είναι σχεδόν αδύνατο λόγω του πολύ αργού ρυθμού φιλτραρίσματος.
- Οι περισσότερες κανάτες φιλτράρουν περίπου 0,3 έως 0,5 λίτρα νερού ανά λεπτό, πράγμα που σημαίνει ότι για να φιλτραριστούν 5-10 λίτρα νερού, απαιτούνται τουλάχιστον 30-60 λεπτά.
- Αν προσπαθήσουμε να φιλτράρουμε ακόμα μεγαλύτερη ποσότητα για πλύσιμο τροφίμων, μαγείρεμα και κατανάλωση, η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει πολλές ώρες, καθιστώντας τις κανάτες ακατάλληλες για αυτού του είδους τις ανάγκες.
Αυτό το πρόβλημα γίνεται ακόμη πιο έντονο όταν υπάρχουν πολλαπλές ανάγκες στο νοικοκυριό, όπως πόσιμο νερό για όλη την οικογένεια, μαγείρεμα και πλύσιμο τροφίμων..
⚠️ Πιθανός κίνδυνος επιμόλυνσης
Ένας ακόμα λόγος που οι κανάτες φιλτραρίσματος δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το πλύσιμο τροφίμων είναι ο κίνδυνος επιμόλυνσης. Αν κάποιος επιχειρήσει να ρίξει φιλτραρισμένο νερό από την κανάτα κατευθείαν πάνω σε φρούτα, λαχανικά, κρέας υπάρχει πιθανότητα το νερό να έρθει σε επαφή με επιφάνειες που δεν είναι αποστειρωμένες ή να επιστρέψει στην κανάτα με ρύπους.
Επιπλέον, αν η κανάτα δεν καθαρίζεται τακτικά, μπορεί να αναπτυχθούν βακτήρια ή μούχλα στο εσωτερικό της, ειδικά στην περιοχή του φίλτρου. Αυτό μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για την ασφάλεια των τροφίμων, καθώς το φιλτραρισμένο νερό μπορεί να μην είναι πλέον τόσο καθαρό όσο υποτίθεται.
Πέρα από όλα αυτά το φιλτράρισμα που γίνετε είναι ελλιπείς μιας και δεν αφαιρεί όλους τους ρύπους και αυτούς που αφαιρεί απλώς τους μειώνει. Έτσι δεν λύνει το πρόβλημα της καθαρότητας του νερού μας.
✅ Συμπέρασμα
Τα φίλτρα κανάτες είναι μια φθηνή λύση για τη μικρή βελτίωση της γεύσης και της οσμής του νερού. Ωστόσο, οι περιορισμένες δυνατότητές τους σημαίνουν ότι δεν μπορούν να προσφέρουν καμία προστασία από μια ευρεία γκάμα ρύπων που υπάρχουν στο νερό της βρύσης άρα δεν μας προσφέρουν τίποτα για την προστασία της υγείας μας. Ούτε μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το πλύσιμο τροφίμων, το μαγείρεμα ή τη φιλτράριση μεγάλων ποσοτήτων νερού. Οι περιορισμοί στη χωρητικότητα, η αργή διαδικασία φιλτραρίσματος και η έλλειψη συνεχούς ροής καθιστούν τις κανάτες μη πρακτικές για αυτές τις εργασίες. Συστήματα καθαρισμού όπως είναι τα Imperial® της Camelot® είναι η σωστή επιλογή μιας και εξασφαλίζουν μεγαλύτερη άνεση, ταχύτητα και αποτελεσματικότητα στην καθημερινή χρήση του νερού. Είναι σημαντικό να ενημερωνόμαστε σωστά και να επιλέγουμε τα κατάλληλα συστήματα φιλτραρίσματος, διασφαλίζοντας έτσι την υγεία και την ευεξία μας.